YÖK’ün “Fransa’da hiçbir üniversitede lisans düzeyinde eğitim veren Türk dili ve edebiyatı ile Türkoloji bölümü değil” gerekçesiyle, Fransızca bölümlere kısıtlama getirmesine cevap konunun uzmanlarından geldi. Fransa’da 1795’ten bu yana Türkçe öğreten INALCO’nun birim başkanı Timour Muhidine, “Fransa’da Türkçe öğretiliyor, YÖK de biliyor” diyor.
Fransa’da bir süre önce 300 kişinin imzasıyla, “Kur’an-ı Kerim’den zorlama ve Yahudi karşıtı fikirleri yaydığı gerekçesiyle bazı ayetlerin çıkarılması” yönünde bir bildiri yayımlanmıştı. Bildiriyi, ilk olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan edinmek üzere çok sayıda siyasi ve Diyanet İşleri Başkanlığı tepkiyle karşılamıştı. Tartışma yaratan bu bildirinin gerisinde YÖK de harekete geçmiş ve “Fransa’da hiçbir üniversitede lisans düzeyinde eğitim veren Türk dili ve edebiyatı ile Türkoloji bölümü değil” gerekçesiyle, demin öğrencisi olmayan ve sayısı 16 olarak açıklanan Fransızca bölümlerine öğrenci alımının durdurulduğunu bildirmişti. Bildiri Tepkisi: YÖK’ten Fransızca Bölümlere Kısıtlama Geldi –
Fransa’da Türk Dili ve Türkoloji eğitimi veren iki üniversite var
Ama Fransa’daki uzmanlar YÖK’ün gerekçesinin doğruyu yansıtmadığını söylüyor.Deuthe Welle Türkçe’nin haberine kadar, Fransa’da Türk Dili ve Edebiyatı veya Türkoloji eğitimi veren iki üniversite bulunuyor. Bunlardan ilki Paris-Sorbonne Üniversitesi’ne alt olan Doğu Dilleri ve Uygarlıkları Milli Enstitüsü (INALCO). Diğeri ise Strasbourg Üniversitesi bünyesindeki Türk Etüdleri bölümü. Her iki bölümde lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim ve devlet diploması veriliyor. Osmanlıca dersleri de mevcut. Fransa’da keza, bölüm seviyesinde olmasa da çoğu üniversitede Türkçe, Türk edebiyatı, tarihi, siyaseti ve coğrafyası dersleri verilmekte.
INALCO’da öğretilen “en eski doğu dili” Türkçe
INALCO, Fransa’nın yabancı dil ve uygarlıklar üzerine eğitim veren en eski yüksek okulu. Sorbonne Üniversitesi’nin kurucu üyelerinden olan mektep 1669 yılından bu yandan eğitim veriyor. INALCO’da Türkçe dilinin öğretimi 1795 yılından bu yana kesintisiz biçimde sürdürülmekte. Türkçe INALCO’da öğretilen “en eski doğu dili” olma özelliğine de sahip. Türkçe bölümü başkanı Timour Muhidine, INALCO bünyesinde her yıl ortalama 250 ile 300 öğrencinin lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi aldığını söylüyor. Eğitimin sadece Türk diliyle sınırlı olmadığını belirtip, edebiyat, tarih ve milletlerarası ilişkiler gibi geniş bir yelpazeyi kapsadığını belirtiyor.
Türkiye’nin köklü üniversiteleriyle işbirliği yapılıyor
Türkçe’nin INALCO bünyesinde Çince, Japonca, Arapça, Rusya ve Korece’yle birlikte “en popüler dil” olduğuna vurguda bulunan Muhidine, Türkiye’de çok sayıda üniversite ile işbirliği içinde olduklarını belirtiyor “15 yıldan bu yana Boğaziçi, İstanbul, Marmara, Yıldız, Galatasaray, Anadolu, Ankara ve Tekirdağ üniversiteleriyle işbirliğimiz var.”Muhidine, ERASMUS programıyla Türkiye’den INALCO’ya yılda en az 10-15 öğrenci gönderildiğini de belirtip, “Hocalar ve öğrenciler çoğu kez Paris’e geliyor, ilişkilerimiz aralıksız ve sağlam, YÖK de bunu biliyor natürel” diyor.
Server Tanilli de Strasbourg Türkoloji’de atama yapmıştı
Server Tanilli 2011 yılında aramızdan ayrıldı… Strasbourg Üniversitesi bünyesindeki Türkçe eğitimi ise 19’uncu yüzyılın sonlarından bu yana devam ediyor. Strasbourg Üniversitesi öğretim üyesi tarihçi ve siyaset bilimci Prof. Dr. Samim Akgönül, şu anki Türkçe Etüdler bölümünün Fransa’nın eski Türkçe uzmanlarından René Girard göre 1962 yılında kurulduğu, üniversite diploması derecesinin ise Avrupa’nın önde gelen Alevi-Bektaşilik uzmanı Prof. Irene Melikoff kadar başlatıldığı bilgisini veriyor. Üniversitedeki Türkçe programı Fransız Türkolog Paul Dumont döneminde (1989-2013) LMD (lisans-master-doktora) haline geldi. Meşhur yazar ve anayasa hukuku profesörü Server Tanilli de bir dönem Strasbourg Türkoloji’de öğretim üyeliği görevinde bulunmuştu.
YÖK Strasbourg’a okutman atadı
Samim Akgönül, Strasbourg Üniveristesi Türk Etüdleri Bölümü’nün uzun yıllar YÖK ile işbirliği yaptığını da söylüyor: “YÖK ve Türkiye Dışişleri Bakanlığı 20 yılı akşın bir süre Türk Etüdleri Bölümü’ne okutman atadı ve bu okutmanların maaşları Türkiye Devleti göre ödendi.”Her yıl yaklaşık 200 öğrenciye Türkçe eğitimi veren birim, 2016’dan bu yanlamasına okutmanları kendi kaynaklarıyla istihdam ediyor. Bölümün lisans programı Samim Akgönül göre yönetiliyor.
“Kimyagerler İslam aleyhine bir yorumlama yaparlarsa kimya eğitimi de kısıtlanacak mı?”
Prof. Dr. Samim Akgönül Akgönül YÖK’ün Türkiye üniversitelerinde Fransızca öğrenimini kısıtlamayı öngören kararına temel yaratıcı “Fransa’da Türkçe eğitimi verilmiyor” gerekçesini ise amaçsız bulduğunu söylüyor: “Mütekabiliyet devletler arasında olur ve o da insan hakları konusunda işletilmez. Eğitim hakkı da bir insan hakkıdır. Fransa’daki 300 bireyin din konusunda yaptığı bir gazete açıklaması Türkiye’de bir bilim dalının eğitimini kısıtlayacak ya da sekteye uğratacak ise kaybeden muhakkak Türkiye olur. Yarın kimyagerler İslam aleyhine bir tanımlama yaparlarsa Türkiye’de kimya eğitimi kısıtlanacak mıdır? Kendi ayağına kurşun sıkmanın en hoş örneği”.
0 Yorum