Yüksekokul ve üzeri eğitim seviyesine sahip Türk göçmenler, son 30 yılda üçe katlandı. Uzmanlara tarafından beyin göçünün sonucu olarak ekonomik, sosyal ve kültürel bu kayıplar ülkemizi geriletecek ve bunlar her halükarda ileride ciddi bir eğitim krizi yaşanacağını gösteriyor. Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ulaş Sunata’ya göre eğitim krizine dair ilk sinyaller geldi bile. Beyin göçünün etkilerinden biri de ekonomiye verdiği tahribat. Türkiye’den beyin göçünün maliyeti 200 milyar doların üstünde…
Detaylara bakalım…
1980’de yüzde 4,4 olan oran, takvimler 2010’u gösterdiğinde yüzde 12,4’e ulaştı.
Almanya merkezli İstihdam Araştırma Enstitüsü Beyin Göçü Veritabanı’nın (IAB) verilerine kadar, Idareli Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’ne üye 20 ülke arasında yaşayan, yüksek mektep ve üzeri eğitim seviyesine sahip Türkiyeli göçmenler, 30 yılda üçe katlandı.
Beyin göçünün “malumun ilamı” konumundaki yan etkilerinden biri de ekonomiye verdiği tahribat.
Net rakamların yer aldığı bir istatistiğe varmak baskı olsa da konuyla ilgili en yakın tarihli araştırma Harvard Üniversitesi öğretim üyesi Dany Bahar ve Paris School of Economics’ten Hillel Rapoport’a ait. Bahar ve Rapoport’un 2016 tarihli makalesine kadar ortalama bir göçmen, bir ülkenin yurt dışına giden 30 bin dolarına mâl olurken, bu arz, yüksek kaliteli çalışanlarda 160 bin doları aşıyor.Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın IAB verilerine dayandırarak yaptığı hesaplamaya tarafından, her beş gençten birinin işsiz olduğu Türkiye’nin 20 OECD ülkesindeki göçmen stoğu, 230 milyar dolarlık yurt dışına giden aracısız olarak yatırım anlamına geliyor.
Fransız haber ajansı AFP’nin eğitimli Türk gençleriyle görüşerek hazırladığı bir haberde üç nedenin öne çıktığı vurgulanmıştı.
Gençler Gözünü Yurt Dışına Çevirdi: Eğitimli Kesim Türkiye’yi Terk Ediyor – Üniversite mezunlarına azalan meslek imkanları, Artan muhafazakarlık, İnsan hakları ve özgürlüklerin azalması.
‘Türkiye’nin gerilemesinde manâlı bir etmen ve olası bir eğitim krizinin de habercisi’
Konuyla ilgili BusinessHT’nin sorularını yanıtlayan Bahçeşehir Üniversitesi Göç ve Şehir Halkı Çalışmaları Merkezi (BAUMUS) Kurucu Direktörü Doç. Dr. Ulaş Sunata’ya kadar de beyin göçüyle gelen sosyal ve kültürel kayıplar Türkiye’nin gerilemesinde kayda değer bir etmen ve muhtemel bir eğitim krizinin de habercisi.
Peki Türkiye’de beyin göçü ne dek ciddi boyutta?
Sunata’nın konuyla ilgili değerlendirmeleri şöyle:”Türkiye yıllardır beyin göçü vermektedir. O Kadar fakat, Türkiye’nin beyin göçü tarihini 2011’de yayınlanan bir makalemde üç döneme ayırmıştım. 1830’lardan 1950’lere değin hazırlık döneminin peşinde beyin göçü 1950’lerden 1980’lere ilk dönemini yaşamıştır. 1990’lar ve 2000’lerin başı ise beyin göçünde doğrusal bir artışın yaşandığını gelişme dönemiydi. Hemen ise 2010’lu yıllarda ise katlanarak bir yükselme söz konusu. 2010 yılına dek incelediğim dönemden oldukça öbür bir durumdayız. Bu dördüncü dönemi inceleme edebilmek için bir süreye ve daha çok veriye gereksinim var diye düşünüyorum.”
‘Türkiye’de okumuşa saygı ve eğitimlinin itibarı son yıllarda koskocoman zarar gördü’
Türkiye’de hiçbir dönemde aydın göçü, yüksek eğitimli göçü üzerine bu dek konuşulmadığını vurgulayan BAUMUS Direktörü Doç. Dr. Ulaş Sunata şöyle devam etti: ” Bu manâlı bir gösterge. Çünkü, eğitimin gücüne ilke olarak inanan Türkiye’de okumuşa saygı ve eğitimlinin yalnızca eğitimli oluşundan kaynaklanan itibarı son yıllarda koskocoman hasar gördü. Normalde beyin göçü gönderici ülke için ciddi sıkıntılar yaratan bir koşul olduğundan, gönderici kamu-devletler bunun önüne geçmek için tedbirler almaya çalışırlar. Ama şimdi buna dair bir önlem alma durumu yaşanmıyor.”
Beyin göçü, Türkiye’nin eğitimsel ve idareli gelişimini nasıl etkiliyor?
“Sunata bu soruyu şöyle yanıtladı: “Beyin göçü kalifiye emek göçüdür, eğitimli göçüdür. Eğitimli kesim bir ülkenin söylemsel gücüyle demokrasi, insan hakları, eşitlik, bağımsızlık gibi esas kavramların taşıyıcısıdır. Beyin göçü veriyor edinmek, bir ülke için keza ekonomik keza kültürel keza de sosyal kayıptır. Beyin göçü edinmek için bütün ülkelerin yarıştığı bir dünyadayız.Mülteci mevzusunda bile eğitimli olanı edinmek hatta sürüklemek üstüne konuşulduğu bir dünyadayız. Şunu her tarafta edeyim; beyin göçünün sonucu olarak hesaplı, sosyal ve kültürel bu kayıplar ülkemizi geriletecek ve bunlar her halükarda ileride önemli bir eğitim krizi yaşanacağının göstermektedir. Eğitim krizine dair ilk sinyaller geldi. Eğitim politikalarıyla ve beyin göçü politikaları birbirinden bağımsız olarak olmamalıdır, çünkü eğitim ve beyin göçü iç içe geçen alanlardır.”
Ayrıca bakınız
Nüfusa Kadar Dünya Lideriyiz: İki Yılda 12 Bin Türk Milyoner Ülkeyi Terk Etti –
Ülkelerin gücünü ölçmede 5 soru:1 Dünyanın her ülkesinde satılan bir ürünü var mı?2 En değerli 500 marka içinde kaç markası var?3 En iyi 500 üniversite arasında kaç üniversitesi var?4Ülkeler Pasaport Gücü Endeksi’nde hangi sırada?5 Beyin göçü mü alıyor,beyin göçü mü veriyor?— Prof.Dr.Ulvi Saran (@ulvisaran) 28 Nisan 2018
“Normalde beyin göçü gönderici ülke için ciddi sıkıntılar yaratan bir durum olduğundan, gönderici ulus-devletler bunun önüne geçmek için tedbirler almaya çalışırlar. Ama şu anda buna dair bir önlem alma durumu yaşanmıyor.”— Coşkun Taşdemir (@CTasdemir) 25 Nisan 2018
Göç, fakir ve genç toplumların zengin ve yaşlı coğrafyalara seyahatini anlatır.Dinamizm ve gelişim imkânı olan gençlik, kökleriyle sağlam bağlar kurularak geliştirilmeli.Aksi halde beden göçü, beyin göçüyle birleşerek gerçek yoksulluk ülkemizi maddî ve manevî açıdan tüketir.— Selim Cerrah (@Selimcerrah) 27 Nisan 2018
Yine bilim kurumumuz TÜBİTAK’ın kabul etmediği iki proje Harvard Üniversite’si gibi dünyanın sayılı üniversitelerinden birinden kabul almış. Sonra neden beyin göçü var. Neden acaba?— Mustafa Mert kurt (@MustafaMert8) 9 Nisan 2018
Bilimden, sanattan yoksun; değişen eğitim sistemleri arasında adeta deneme tahtasına dönmüş nesiller yetişiyor. Arada sıyrılanlar ise beyin göçü gerçekleştirecek.— Göktuğ Ş. (@goksukur) 27 Nisan 2018
Her 5 gençten birinin işsiz olduğu Türkiye’nin 20 #OECD ülkesindeki göçmen stoğu, 230 milyar dolarlık yurt dışına giden doğrudan yatırım anlamına geliyor. https://t.co/yRVEp86MKR— Seren Selvin Korkmaz (@selvinkorkmaz) 25 Nisan 2018
0 Yorum