Antalya’da seralara muz ekilmesiyle başlayan domates krizi, fiyatları aldı götürdü. Bunun üstüne dahası domates güvesi hastalığı gelince Antalya halinde bile fiyat 3 liraya çıktı. Market fiyatları daha da artabilir.
Milliyet’ten Duygu Erdoğan’ın haberine göre, Türkiye’nin stratejik tarım ürünlerinden domates, ‘Rusya karmaşası’, hastalık ve nüfus artışıyla mücadelede yenik düştü. Antalya halinde bile fiyatı 3 lirayı gören domates, markette 6 liradan 8 liraya dek tip buluyor.
Yaz aylarında düşmesi gereken fiyatlar, tırmanışını sürdürüyor
Antalyalı domates üreticisi, önce Rusya ihracat kesintisi, arkasından sadece belli firmalara bahşedilen ihracat izni nedeniyle sıkıntılar yaşarken, çareyi domates seralarına muz ekmekte bulmuştu. Arkasında yeniden Rusya’ya ihracat kapısı açıldığında da eldeki ürünler ilk önce ihracat pazarına sürüldü. böylece bir süredir, büyüyen talebi karşılamakta zorlanan imal nedeniyle yaz aylarında düşmesi gereken fiyatlar, tırmanışını sürdürüyor.
10 yıldır domates üretiminde bir çoğalma değil
Türkiye Istatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, takvim 11-12 milyon ton domates üretiminde 10 yıldır bir büyüme yok. Buna nazaran Türkiye’nin 2007’de 70 milyon olan nüfusu, 81 milyonu da aştı. Tarım ürünlerinde üretimin, nüfus ve tüketimle paralel artmaması da, takvim bazda tezgahlara yansıyor.
“‘Fiyat artarsa ithal edilir’ fikri üreticiyi sıkıntılı ediyor”
Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, tarım ürünlerinde nüfusa paralel üretim artışı yaşanmadığını belirterek, bilhassa tarla üretimlerinde ise düşüşleri göze çarpan etti. Yıldırım, “Yeni hükümet sisteminde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının adı, ‘Tarım ve Orman Bakanlığı olacak. Bundan Başka Cumhurbaşkanlığına tabi Afiyet ve Yiyecek Kurulu oluşturuluyor. Bunu hangi kurum belirleyecekse, imalatçı ve tüketicinin önüne kılavuz görevi görecek bir sistem oluşturmalı. Hangi üründe üretim ve tüketim nasıl ise değerlendirilmeli. Yanı sıra ‘fiyat artarsa ithal edilir’ fikriyle imalatçı sıkıntılı oluyor. Bunun yerine üretimi destekleyen bir politika oluşturulmalı” diye konuştu.
Domatesi vuran rahatsızlık, 8 TL’yi aşan fiyatlara satılmasına niçin oluyor
Bu yıl tavan fiyatı görebilen domates, bununla birlikte diğer taraftan hastalıkla karşı karşıya. Antalya bölgesinde ‘domates güvesi’ olarak aşina ‘tuta’ hastalığı, seralarda domatesin sineklenmesine, kurumasına niçin olduğu belirtiliyor. Antalya Toptancı Hali’nde sıradan bir domates kilosu, en az 2, en yüksek 3.5 liradan işlem görüyor. Buna ek maliyetlerle domates, tezgahlarda 8 lirayı aşan fiyatlara satılıyor.
“Pazarda ‘psikoloji’ bozuldu”
Ali Ekber Yıldırım, domateste fiyat artışını tetikleyen bu gelişmelere ek olarak, döviz kuru sebebiyle bundan başka ‘psikolojik etki’ oluştuğunu kaydetti. Şimşek, “Pazarda, ‘dolar arttı, maliyetim arttı’ diye fiyatını yükseltenler var. Imalatçı ve tüketici fiyatlarını denetleyici ve maddesel olarak çalışan bur kuruma gereklilik var” dedi.
Sebze meyve fiyatları sosyal medyanın da gündeminde…
Taze fasulyenin kilosu 17 lira olmuş, manavla birbirimize baktık, böyle oldu işte diyo asdjdj valla böyle olmuş mükemmel.— DümdüzSenem (@cokmesrep) 26 Haziran 2018
Domates 8 TL olmuş.2000’lerde 10 milyon ton domates yetişir, 30 milyon ton çimento üretilirdi.Şimdi domates üretimi sadece 12 milyon ton. Çimento ise 80 milyon ton.Domates bile az bulunuyor, çimento öyle mi?— Onder Algedik (@onderalg) 27 Haziran 2018
Tarım ülkesinde yazın domates 8 tl yi buluyorsa bana kimse ekonomiden bahsetmesin.— Yavuz Alp (@YavuzAlp1234) 27 Haziran 2018
Domates 5 lira patates 6 lira. Meyve yiyim desen 6-7-8-9 lira hepsi. Sanki çölde yaşıyoruz hiçbir şey yetişmiyor. Survivordakilerin bile benden daha çok meyve sebze yeme imkanı var.— Önder Şeren (@onderseren) 20 Haziran 2018
Yaz geldi,sebze meyve fiyatı el yakıyor. Limon 10 lira,Taze fasulye,barbunya 10-15 lira, kuru soğan ve patates 5 lirayı geçti. Kiraz 10-15 lira. Üretici ucuza satıyor,tüketici pahallıya alıyor.Buna dur diyecek yok mu? https://t.co/cLvZZq7uEq— Ali Ekber Yıldırım (@tarimyazari) 19 Haziran 2018
Annemle oturmuş sebze/meyvenin tohumunu satın almadan nasıl üretim yaparız onu konuşuyoruz. Neden biliyor musunuz çünkü ekonomik kriz var ve açlık çekecek herkes.— Mehmet Ali Gümüş (@mehmettaligumus) 25 Haziran 2018
Sebze ve meyve fiyatları resmen boyut atlamış. Herkes bir süredir fiyatlar eski haline gelecek derken sanki bir kalıcılık oluşmaya başladı. Soğan ve patates fiyatlarında da hala düşme yok. Sn.Zeybekçi muhteşem bakanımız ithal edilecek açıklamalarıyla Nobel Ödülü’nü hak ediyor.— The Stock (@__thestock__) 27 Haziran 2018
Keza bakınız
Ekonomi Bakanı Açıkladı: ‘Suriye’den Patates İthal Ettik’ – Patates ve Soğandan Sonra Havuç da Rekor Kırdı: Fiyatı 1 Yılda Yüzde 317 Arttı
0 Yorum