Doların tarihi zirvesi görmesiyle birlikte dile getirilmeye başlanan hesaplı kriz için dijital reklamcı ve danışman Fatih Güner gençlere önerilerde bulundu. Önce hesaplı krizin ne demek olduğuna ve Türkiye’de yaşanan son büyük ekonomik krize yakından bakalım, ardından Fatih Güner’e kulak verelim…Kaynak
Hesaplı krizi daha iyi anlayabilmek ve arkasında süratli önlemler alabilmek için önce ne çağırmak olduğuna bakalım…
Ekonominin esas inşa taşları olarak kabul edilen mülk, hizmet, imal, döviz fiyatları üstünde makul seviyelerin ötesinde yaşanan şiddetli dalgalanmalara ekonomik kriz adı verilir.
Peki, Türkiye’de son olarak 2001’de yaşanan ve Kara Çarşamba olarak adlandırılan idareli krizde neler olmuştu?
Cumhuriyet tarihinin en büyük krizlerinden biri olarak görülen ve gerçekten 1999’daki Büyük Marmara Depremi’yle başlayan 2001 hesaplı krizinde binlerce insan işsiz kaldı, şirketler büyük borçlarla battı. Örtülü paranın değerini düşürme ile birlikte Türk lirasının değeri yüzde 40 civarında düştü; devletin borcu da 29 katrilyon lira arttı. 2008 yılında başlayan ve 158 yıllık yatırım bankası Lehmann Brothers’ın batmasıyla zirveye ulaşan küresel hesaplı krizi saymıyoruz elbette, çünkü bizi teğet geçmişti.
Teferruatlar için:
Türkiye’nin Yakın Tarihine Damgasını Vurup Nice Ocakları Söndürmüş 9 Büyük Idareli Kriz –
1. Doların tarihi bir rekor kırmasıyla birlikte hesaplı kriz öngören dijital reklamcı ve danışman Fatih Güner de özellikle genç kuşağa önerilerde bulundu:
90 sonrası doğmuş olan arkadaşlarım, biz daha önce #ekonomikkriz gördük; sizler bu derece vahşi bir ekonomik krizi ilk defa göreceksiniz. Bu günlerde, önümüzdeki 2 yılın planlarını yapmanızı, harcamalarınızı kısmanızı ve kendinize ek gelir yaratmanızı tavsiye ederim. 23 twit.— Fatih Güner (@fatihguner) 23 Mayıs 2018
2. Gelir düzeyiniz ne olursa olsun, harcamanız gelirinizle her zaman doğru orantılıdır. Dolayısıyla önce tasarruf yapmaya başlayın. Sabahları kahvenizi dışarıdan almayın, eve bir tane kahve termosu alın ve evde yaptığınız kahve ile yola çıkın. (Standart örneği vermeden geçemedim!)
3. Taksiye binmeyin, taksi gerçekten çok pahalı. Toplu taşıma kullanın. Eğer fazla kalabalık geliyorsa biraz bekleyin, az kalabalık olduğu bir zamanda binin metrobüse/metroya/otobüse. Kendinize moda ürünleri almayın, modaya dayalı giyeceğe genel olarak ihtiyacınız yok zaten.
4. İhtiyaç duymadığınız hiçbir elektronik cihazı almayın. Bu cihazların çoğunluğu yurtdışından geldiği için dövize endeksli fiyatları olur. Bu ekonomide o fiyata hiçbir şey değmez. Alışveriş yapacağınız her zaman tasarrufu hatırlayın ve kendinize kitaptan başka bir şey almayın.
5. Eğer yalnız yaşıyorsanız, bir süreliğine de olsa ev arkadaşı almayı düşünebilirsiniz. Ev gideriniz yarı yarıya düşecektir, bu sayede harcamadığınız parayı biriktirirsiniz. Eğer eve çıkmayı planlıyorsanız oturun oturduğunuz yerde, annenizin yemeği hep en güzel olandır, kaşınmayın.
6. Sigara içiyorsanız… 6 yıl önce sigarayı bırakmış birisi olarak söyleyeyim, sigarayı bırakarak kendinize en büyük iyiliği yapacaksınız! Bırakın sigarayı, hem paranızdan olmayın, hem de sağlığınızdan. Başka hiçbir şey söylemiyorum bu konuda.
7. Tasarruf tedbirleri konusunda yüksek yaratıcılık çok mümkün. Nasıl mı? Elinizi cüzdanınıza attığınız her an, “Benim bu satın alacağım şeye ihtiyacım var mı?” sorusunu sorun. Eğer cevap muğlak ise, almayın! Eğer ihtiyacınız var ise de alacağınız şeyin daha uygun fiyatlısını arayın.
8. Aylık geliriniz 2bin TL de, 5bin TL de olabilir. Geliriniz giderinizle her zaman dengelidir. Dolayısıyla şu an yeterli para kazandığınızı düşünmeyin. Seçimden sonra kim kazanırsa kazansın, çok büyük bir ekonomik krizin içerisinde olduğumuz kesin. Dışarıda kalacağınızı sanmayın.
9. Yaptığınız tasarrufun yanında, kendinize ek gelir yaratmayı da düşünebilirsiniz. Ek gelir işi, plan ve program işidir. Hayatınızı muazzam bir planlama ile yönetmenizi gerektirir. Ancak, eğer bu planlamayı yapmayı başarırsanız, körlerin arasında tek gözlü kral olursunuz.
10. Öncelikle, eğer uzmanlığınız varsa, bu uzmanlığınızı pazarlamanın yollarını bulun. Adına danışmanlık denebilir, yarı-zamanlı çalışmak denebilir, kendinizi pazarlamak için platformlar yaratın. Bu bir web sitesi olabilir ya da sosyal medya hesaplarınızı daha etkili kullanmak olabilir…
11. El marifetleriniz varsa, elde yaptığınız ürünleri Instagram gibi kanallarda pazarlayın. 30 TL’ye bileklik satarak para kazanılır mı demeyin, ayda 20 tane sattığınızda 600 TL yapar, doğalgaz+elektrik+su+telefon faturası demek bu. Ek gelirin büyüğü küçüğü olmaz, ilaç gibidir.
12. Taksiye çıkmayın ancak mesai sonrası yapabileceğiniz ikinci bir iş bulmayı deneyin. Ekonomik göstergeler biraz daha iyileşene kadar uykusuz kalırsınız, ancak bu krizi çok büyük bir darbe almadan geçiştirenlerden biri olursunuz. Özellikle bu günlerde ikinci işin ayıbı yok.
13. İngilizce biliyorsanız işiniz çok kolay. Yabancı ‘job board’larda, evden yapabileceğiniz lokalizasyon, editörlük, içerik üreticiliği, çağrı merkezi hizmeti ya da uzmanlığınıza dayalı bir iş bulmanız çok mümkün. Dünyanın dört bir yanı böyle işlerle dolu.
14. Fiverr, bionluk gibi sitelerde onlarca, yüzlerce yaratıcı fikir bulabilirsiniz. Bu sitelerdeki rekabete ayak uydurup, buradan son derece kaliteli ve akıcı bir ek gelir sağlayabilirsiniz. Eğer uzmanlığınız varsa, bu uzmanlıktan bir online eğitim programı yaratıp satabilirsiniz.
15. Uzun lafın kısası…
Uzun lafın kısası, ülke çoktan bir adı konmamış bir #ekonomikkriz içerisinde. Bir süre böyle gidecek, ne kadar gideceğini kestirmek mümkün değil. Bu esnada harcamalarınızı kısın ve kendinize ek gelir yaratmanın yollarına bakın. Hepimize kolay gelsin.— Fatih Güner (@fatihguner) 23 Mayıs 2018
0 Yorum