İnternet üzerinden yapılan radyo ve TV yayınlarını RTÜK’ün kontrol alanına dahil eden dizayn mart ayında Meclis’te kabul edilerek yasalaşmıştı. Dün ise uygulanma çerçevesini belirleyen taslak yönetmelik 4,5 saatlik bir toplantının peşinde oy birliği ile kabul edildi. 24 maddeden oluşan kroki mevzuat, internet üzerinden radyo ve televizyon yayını yapan kuruluşları ile “on demand”, yani izleyicinin istediği içeriği istediği zaman izleyebildiği platformlarla ilgili düzenlemeleri içeriyor. Yönetmeliğe göre yayınlarını internet üzerinden gerçekleştirmek isteyen hizmet sağlayıcılarının RTÜK’ten lisans ve yayınlama iletim yetkisi alması gerekiyor. Yönetmeliğe yönelik eleştirilerin başında taslakta yer alan “belirsiz” ifadeler geliyor. Keza basına yansıyan bilgilere göre, kuruluşlarının yükümlülükleri arasında “abonelerine ilişkin istenilen her türlü bilgi ve belgeyi belirlemek” de yer alıyor.
Detaylara bakalım…
“MITOS’in ‘uygundur’ görüşü iletmemesi halinde lisans verilmeyecek”
Cumhuriyet gazetesinden Sinan Tartanoğlu’nun aktardığı bilgiye göre taslakta “İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar; şirket ve ortaklık yapısına, programlarına, yayınlarını ileten platform işletmecilerine ve varsa abonelerine ilişkin Üstteki Kurul göre istenilen her türlü data ve belgeyi açıklanmış vakit içerisinde vermekle yükümlüdürler” ifadeleri yer alıyor. Habere tarafından, Netflix, Amazon Prime, BluTV, PuhuTV, Tivibu, Digitürk-Dilediğin Yerde, D-Smart Go, Turkcell TV+, Vodafone TV gibi milyonlarca abonenin peşine düşüp takip ettiği online TV platformlarına RTÜK denetimi getiren düzenleme ile keza yayınlama lisansı için MITOS’ten izin koşulu da getiriliyor.
RTÜK üyesi İlhan Taşçı, “Bu şekilde yürürlüğe girerse, Türkiye’de bir dijital fişleme ve tescil altına alma çağı yaşanmaya başlayacak” dedi.
Yönetmeliği eleştirenler aralarında yer alan RTÜK üyesi İlhan Taşçı’ya göre yönetmeliğin iki boyutu var.BBC Türkçe’den İrem Köker’in sorularını yanıtlayan Taşçı “İlki yayınlar için lisans alınması, ikincisi de teftiş aşaması. ilk önce internet mecrasından televizyon, radyo ve isteğe tabi yayınlar teftiş altına alıyor. Muhalefet etme nedenlerimizin birisi bir takım ifadelerin süresiz ve yoruma açık olması. bana kalırsa bunun ileride bir zorlama aracı kullanılmak üzere bir çalgı olması için bir tercih olduğunu düşünüyorum” dedi. “Bu madde, bu şekilde yürürlüğe girerse, Türkiye’de bir dijital fişleme ve tescil altına alma çağı yaşanmaya başlayacak” diyen Taşçı şöyle devam etti:”RTÜK’ü kişilerin ne izlediği değil, sunulan yayınların içeriği ilgilendiriyor. Bu korkunç bir durumdur ve bana kalırsa düzeltilmesi gerektiğini düşünüyorum.” Hem bugünkü Cumhuriyet gazetesinde de görüşlerine yer bahşedilen RTÜK’ün CHP’li üyesi Taşçı bu durumun Kişisel Verileri Koruma Yasası’na da tutarsız olduğunu vurguladı ve ekledi: “Niyet istatistiki bir veriyi tutmaksa abonelerin sayısı, yaş grupları alınabilir. Lakin ‘her türlü veri ve belge’ dediğinizde aklınıza gelebilen, size ilişkin, izleyiciye, dinleyiciye ilişkin bütün verilerin tescil altına alınması sonucunu doğurur.”
Yönetmeliğe kabul yönünde oy veren bir diğer RTÜK üyesi Doç. Dr. Hamit Ersoy ise eleştiri ve kaygıların haksız olduğu görüşünde.
Hamit Ersoy, yönetmelikte abonelik veri ve belgelerinin istendiğine dair herhangi bir düzenleme bulunmadığını ve bu yayınlama platformlarından gerekli ücretin alınabilmesi için yalnızca brüt gelirlerini kendilerine bildirilmesini istediklerini ifade etti. Ersoy, laf konusu yönetmeliğin yasal dayanağının mart ayında yapılan yeni düzenlemeler olduğunu ve Avrupa Birliği (AB) direktiflerine yerinde bir şekilde yapıldığını söyledi.2011 yılından bu yandan Yargı ve Kalkınma Partisi kontenjanından RTÜK üyesi olan Ersoy, “Ben RTÜK üyesi olmanın yanında AB’nin RTÜK’teki temas noktasıyım. AB, Görsel İşitsel Medya Hizmetleri Direktifi’nde yaptığı güncelleme ile isteğe tabi yayın platformlarına teftiş getiriyor. Bu, Kasım ayında yasalaşacak. Biz de namzet ülke olarak bu direktifi kullanmak zorundayız. Biz onlardan erken yapıyoruz. Bu düzenleme AB tavsiyelerine uygun” dedi.Hamit Ersoy, yeni RTÜK yönetmeliğinin internete değil, içeriğe yoklama getirdiğini de sözlerine ekledi.
28 Mart tarihinde yasalaşan düzenlemeyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunda dağıtılmış değişikliklere gidilmişti.
Bu kapsamda radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini yalnızca internet ortamından arzetmek isteyen medya hizmet sağlayıcılara Üstteki Komite’dan yayın lisansı, bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecilerine de yayınlama iletim yetkisi alma zorunluluğu getirilmişti.Düzenleme uygulamaya konulduğunda, geçici yayın hakkı veya yayınlama lisansı bulunmayan ya da bu yargı veya lisansı iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletildiğinin Üst Kurul’ca tespiti halinde, RTÜK’ün talebi üzerine sulh ceza hakimi kadar internet ortamındaki laf konusu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek. Söz konusu karar, gereği tamamlanmak üzere BTK’ya gönderilecek.Sulh canice hakimi, Üst Komite’un talebini en geç 24 saat içinde mahkeme yapmaksızın karara bağlayacak. Bu karara aleyhinde Canice Muhakemesi Kanunu hükümlerine kadar itiraz yoluna gidilebilecek.Düzenlemeler, RTÜK ve BTK’nın hazırladığı yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla resmi olarak uygulamaya konulacak.
Hatırlayacağınız üzere muhalefet düzenlemeyi “sansür” ve “internetin üzerine çuval geçirmeye niyetlenmek” olarak nitelemişti.
İnternete RTÜK Denetimi Getiren Düzenleme Meclis’te Kabul Edildi –
0 Yorum