“Dıştan aldıklarımızı derhal kendimiz yapıyoruz” sloganıyla yola çıkılan ve 386 sanayi kuruluşunu 10 yılda 1087’ye çıkaran bir dönem; cumhuriyetin birincil yılları… 1924 yılında fişek fabrikasının kurulmasıyla başlayan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün sağlığı boyunca temelleri atılan sanayi hamlesiyle birlikte toplam imal yüzde 80 arttı. Kömürde yüzde 100, kromda yüzde 600, diğer madenlerde yüzde 200 büyüme yaşandı. Demir üretimi 0’dan, evet sıfırdan 180 bin tona çıktı ve şeker üretimi 200 kat arttı. Atatürk’ün dehası ve ileri görüşlülüğüyle kurulan kömür, çimento, şeker, uçak, ipekli ve deri fabrikaları tamamen Kurtuluş Savaşı’ndan demin çıkmış Türkiye kalkındı. Sonra ne mi oldu? Mustafa Kemal Atatürk’deri miras kalan bu fabrikaların çoğu ya kapatıldı, ya özelleştirildi ya da satıldı. Fazla uzağa gitmeye gerek değil, geçtiğimiz aylarda 14 şeker fabrikasının satışa çıkarılması çok tartışıldı; yine geçtiğimiz yıllarda havagazı fabrikasının yıkımı sonrası yaşananları da hatırlarsınız. Cumhuriyetin ilk yıllarında ağır sanayi üretimini yüzde 152 artıran ve kalkınmamızın anahtarı olan bu fabrikaların bir kısmının yerinde bundan böyle yeller esiyor.Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, dün gece 24 Haziran 2018 günü gerçekleştirilecek seçimlere yönelik olarak HaberTürk’te yayınlanan Türkiye’nin Nabzı programına konuk oldu ve gazeteci Nagehan Alçı’nın bir sorusuyla karşısında karşıya kaldı: “Devlet fabrika kurmalı mı?” Anlatmaya lüzum değil, görüyorsunuz…
1. Ankara Fişek Fabrikası (1924)
2. Gölcük Tersanesi (1924)
3. Şakir Zümre Fabrikası (1925)
4. Eskişehir Hava Tamirhanesi (1925)
5. Alpullu Şeker Fabrikası (1926)
6. Uşak Şeker Fabrikası (1926)
7. Kırıkkale Mühimmat Fabrikası (1926)
8. Bünyan Dokuma Fabrikası (1927)
9. Eskişehir Kiremit Fabrikası (1927)
10. Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1928)
11. Ankara Çimento Fabrikası (1928)
12. Ankara Havagazı Fabrikası (1929)
13. İstanbul Otomobil Kurulum Fabrikası (1929)
14. Kayaş Kapsül Fabrikası (1930)
15. Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Cephane Fabrikası (1930)
16. Eskişehir Şeker Fabrikası (1934)
17. Turhal Şeker Fabrikaları (1934)
18. Konya Ereğli Kumaş Fabrikası (1934)
19. Bakırköy Bez Fabrikası (1934)
20. İzmit Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1934)
21. Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası (1934)
22. Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1934)
23. Isparta Gül Yağı Fabrikası (1934)
24. Paşabahçe Şişe ve Sırça Fabrikası (1935)
25. Kayseri Kumaş Fabrikası (1934)
26. İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (1934)
27. Nazilli Basma Fabrikası (1935)
28. Bursa Merinos Fabrikası (1935)
29. Gemlik Yapay Ipekli Fabrikası (1935)
30. Ankara Çubuk Barajı (1936)
31. Nuri Demirağ Uçak Fabrikası (1936)
32. Malatya Sigara Fabrikası (1936)
33. Karabük Demir Çelik Fabrikası (1937)
34. Divriği Demir Ocakları (1938)
35. Sivas Çimento Fabrikası (1938)
Bunların yanı sıra fotoğraflarına ulaşılamayan Bursa Süt Fabrikası, Zonguldak Taş Kömür Fabrikası, Barut, Tüfek ve Top Fabrikası, Bitlis Sigara Fabrikası, Malatya Bez Fabrikası ve İzmir Klor Fabrikası da Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ileri görüşlülüğü ve dehasıyla kurulmuştur. Not: Fotoğrafların bir kısmı temsilidir.
0 Yorum