Türkiye’nin son aylardaki en kayda değer konularından biri patates ve soğan fiyatları. Depolar basılıyor, ürünlere el konuluyor. Özellikle soğan depolayarak fırsatçılık yaptığı iddia edilen kişiler gündemden düşmüyor. Konuya ışık tutacak kayda değer bir takviye noktası olan Rekabet Kurulu’nun hazırladığı ön araştırma raporu ise ekili alanların azaldığını ve zirai hastalıkların artığını söylüyor ve imalatçı ile esnafın rekabet karşıtı bir eyleminin laf konusu olmadığını aktarıyor.
Ulusal Gazete’den Gökçen Göksal’ın haberine göre, Rekabet Kurulu’nun hazırladığı ön araştırma raporunun patatesle ilgili bölümlerinde 2012 yılından 2017 yılına kadar geçen süreçte, toplam ekili alanın 29 bin 235 hektar azaldığı belirtildi. Bu azalışın sebepleri arasından mahsul tercihlerindeki değişiklik ve zirai hastalıklar gösterildi. Laf konusu azalış yıllara oranlandığından takriben yüzde 17’ye tekabül ediyor.
Soğan ekili bölge ise 4 bin 670 hektar azaldı.
Raporda 2012 yılından 2017 yılına dek geçen sürede toplam soğan ekili alanın 14 bin 670 hektar azaldığı ifade edildi. Bu azalış yıllara oranlandığı süre kayıp oranı yüzde 20’ye tekabül ediyor. Buna karşılık alınan verimden nedeniyle soğan üretimi yıllara oranla artıyor. Hükümetin Yüksek Fiyatlara Aldığı Tedbir: Türkiye Patates ve Soğan İthal Edecek… –
‘Depolama mümkün değil’
Raporda depolamaya ilişkin bulunan ifadelerde bunun olası olmadığı şöyle açıklama edildi:
“Laf konusu vakit aralığı bir önceki sene ürünlerinin bundan böyle depolarda bulunmadığı bir dönemi açıklama etmekte, ilgili dönemde yalnızca Adana, Hatay ve Reyhanlı bölgelerinde hasadı yapılan erkenci türler pazarda bulunmaktadır. İlgili ürünlerin depolanmadığı ve bir önceki yıl ürünlerinin de artık depoda bulunmadığı dikkate alındığında, teşebbüslerin ilgili pazarlarda rekabet karşıtı bir eylemde bulunması ihtimalinin, sadece depolardaki ürünlerin pazara sunulduğu bir döneme nazaran düşük olduğu değerlendirilmektedir.”
‘Rekabet karşıtı eyleme ilişkin bir bulguya rastlanmadı’
Raporda Ticaret Bakanlığı’ndan elde edilen veriler ışığında 2017 yılı itibariyle patates ve soğan ticareti ile uğraşan yaklaşık 3 bin tüccar komisyoncu ve pazarcının faaliyet gösterdiği ifade edildi. Raporda sektörde öncü olan firmalarla yapılan görüşmelerde elde edilen sonuç şu şekilde ifade edildi:
“Teşebbüslerin biraraya gelerek ya da pazar gücünü kullanarak 4054 sayılı Kanun’un yasakladığı davranışları gerçekleştirmesinin düşük bir ihtimal olduğu kanaati oluşmuştur. Yukarıda ifade edildiği üzere teşebbüslerde yapılan yerinde incelemelerde ilgili pazarlarda teşebbüsler arası rekabet karşıtı bir anlaşma ya da uyumlu eyleme ilişkin herhangi bir bulguya rastlanmamıştır.”
Sadece Gözü Değil Cebi de Yakıyor! Kuru Soğanın Fiyatı Bir Haftada Yüzde 100 Arttı –
‘Fiyat artışının sebebi belli’
Raporda fiyat artışına gerekçe olarak gösterilen hususlar ise şöyle sıralandı:
“Teşebbüsler tarafından ifade edilen ve temelde; ekim alanlarının azalması, mildiyö hastalığı ve verim düşüklüğü gibi sebeplerle açıklanan fiyat artışlarına ilişkin ifadelerin Ticaret Bakanlığı’nın konuya ilişkin bilgi notuna da yansıdığı görülmektedir. İlgili bilgi notunda; ‘TÜİK, toptancı haller, sektör temsilcileri, perakendeciler ve HKS üzerinden elde edilen veriler incelendiğinde, fiyat artışlarının; mahsul hastalıkları, imal tercihleri, mevsimsel etkiler ile su baskını ve fazla yağış gibi doğal afetler sebebiyle yaşanan mahsul miktarı azalmasına yan olarak gerçekleştiği bilgisine ulaşıldığı’ açıklama edilmektedir.”
0 Yorum